Diz Menisküsü Nedir?
Menisküs, kaval ve uyluk kemikleri arasındaki diz ekleminde bulunan hilal şeklinde fibröz-kıkırdakımsı yapıda bir amortisördür. Diz sağlığı ve işlevi için çok önemlidir. Eklem stabilitesini sağlar ve uyluktan gelen yükü kaval kemiği eklem yüzünde daha geniş bir alana yayar.
İç menisküs dizin iç kenarında bulunur. Bu uzatılmış C şeklindeki menisküs, dizin medial (iç) bölmesine uygulanan yükün % 50’sine kadarını emer.
Dış menisküs dizin dış kenarında bulunur. Bu dairesel şekilli menisküs, dizin yan (dış) bölmesine binen yükün% 80’ine kadarını emer.
Diz Menisküs Yırtığı Nedir?
Dizdeki kaval kemiğinin eklem yüzünün üst kısmında bulunan menisküsünün yırtılmasıdır. Menisküs yırtığı, dizin düzgün çalışmasını engelleyebilen yaygın bir diz yaralanmasıdır.
Sporcular ve ağır iş yapan gençler menisküs yırtığı için özellikle yüksek risk altındadır. Kıkırdak zamanla inceldiği için yaşlılarda da menisküs yırtığı görülebilir.
Diz Menisküs Yırtığı Belirtileri Nelerdir?
Spor yapıyorken veya diz travması sırasında dizinizde ani bir ağrı ve pop sesi hissediyorsanız menisküsünüzü yırtmış olabilirsiniz. Hala dizinizin üzerinde yürüyebilirsiniz, ancak önümüzdeki birkaç gün içinde belirtileriniz kötüleşecektir. Menisküs yırtığı belirtileri ayrıca şunlardır;
- Diz ağrısı
- Dizin tam olarak uzatılamaması
- Sertlik veya şişme
- Dizinizin içinde “kilitleme” hissi
Diz Menisküs Yırtığında Tanı Nasıl Konulur?
Doktorunuz ilk olarak, yaralanmanın ne zaman ve nasıl olduğunu, ayrıca ağrı başladığında ne yaptığınızı araştırır. Daha sonrasında belirtilerinizin nedenini tam olarak belirlemek için bir fizik muayene yapacaktır. Fizik muayene sırasında doktorunuz, hangi pozisyonların ağrıya veya kilitlenmeye neden olduğunu belirlemek için dizinize baskı uygulayarak, dizinizi büküp açmayı içeren McMurray manevrası adı verilen bir test yapacaktır.
Ayrıca doktorunuz kesin tanı koymak için röntgen veya MRI (manyetik rezonans görüntüleme) gibi başka testler de kullanabilir.
Diz Menisküs Yırtığında Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
Menisküs yırtığının tedavisi birkaç faktöre bağlıdır;
- Hastanın yaşı
- Aktivite seviyesi
- Yırtığın yeri, türü ve şiddeti
Menisküs yaralanmalarının tedavisi son birkaç on yılda gelişmiştir. Menisküs, diz ekleminin sağlığı için çok önemli olduğundan, çoğu doktor artık mümkün olduğunda onu onarmayı tercih etmektedir.
Ameliyat Dışı Tedavi:
Bazı küçük menisküs yırtıkları ameliyatsız iyileşir. Ameliyatsız tedavi şunları içerebilir;
Dinlenme: Doktorunuz diz ağrısını şiddetlendiren veya dizi bükmeyi gerektiren aktivitelerden kaçınmanızı önerecektir. Ayrıca şişmeyi azaltmak için koltuk değneği kullanmanız ve dizinize buz uygulaması yapmanız gerekebilir.
Anti-enflamatuar İlaç Tedavisi: Bu ilaçlar ağrı ve şişliği azaltmaya yardımcı olabilir.
Fizik Tedavi: Nitelikli bir fizyoterapist, eklemi stabilize etmek ve desteklemek için diz eklemini çevreleyen kasları güçlendirmeye yardımcı olacak egzersizler sağlayabilir.
Dizlikler: Dizinize destek sağlayabilir ve daha fazla yaralanmayı önlemeye yardımcı olabilir.
Artroskopik Tedavi:
Bu ameliyatlar genellikle iki küçük delikten kamera yardımıyla yapılır. Şunları içerir;
Kısmi Rezeksiyon: Bu prosedür, menisküsün iç üçte ikisinde bulunan ve kan akımının olmadığı yırtıklar için kullanılır. Cerrah menisküsün yırtık kısmını çıkaracak ve menisküsün geri kalanını sağlam bırakacaktır.
Menisküs Onarımı: Bazı durumlarda menisküs dikişlerle veya özel dikiş cihazlarıyla onarılabilir. Bunlara emilebilir sabitleme cihazları denir ve menisküsün yırtık kenarlarını birleştirerek iyileştirebilir.
MenisküsTransplantasyonu: Menisküsü değiştirme daha yeni bir tekniktir ve henüz yaygın olarak kullanılmamaktadır. Menisküsün bir insan kaynaklı menisküsle veya bir kolajen implantla değiştirilmesini içerir. Bu prosedür daha yaygın olarak benimsendikçe, menisküsün tamamen çıkarılmasıyla ilişkili kireçlenmeyi önleyebilir.
Tüm ameliyatlardan sonra genellikle hasta ertesi gün eve taburcu edilir.